Tagarchief: overgang

Slaapproblemen

Algemeen, ,

Aanhoudende problemen met inslapen of door-slapen vormen een veelvoorkomende slaapstoornis waarvan de oorzaak vaak niet duidelijk is. De hele levensloop, zowel op de dag als in de nacht, houdt sterk verband met elkaar. Dus wat overdag gebeurt kan grote invloed hebben op de nacht. In weten-schappelijk onderzoek zijn verbanden aangetoond met zowel medische en psychologische als sociale problemen en onlangs ook een verhoogd overlijdensrisico door slaapproblemen.

Het is dus van groot belang de aandoening serieus te nemen. Eén op de zeven mensen lijdt aan chronische slapeloosheid en moet het heilzame effect van een goede nachtrust ontberen. Gemiddeld slaapt men zeven uur per nacht. De behoefte aan slaap verschilt echter per persoon en is onder andere afhankelijk van de leeftijd. Zo slaapt een baby wel 16 à 18 uur per dag en ook kinderen hebben meer slaap nodig dan volwassenen. Naarmate men ouder wordt neemt de duur van het slapen af.

Functie van de slaap

Het lijdt geen enkele twijfel dat slaap één van de beste medicijnen is die de natuur ons te bieden heeft. Zonder een goede nachtrust komt uw lichaam in een staat van hyperalertheid en gaat het meer stresshormonen zoals cortisol en ontstekingsbevorderende stoffen zoals interleukine-6 produceren. Na verloop van tijd maakt die voortdurende toestand van uiterste alertheid u vatbaarder voor osteoporose (botontkalking), diabetes, hart- en vaatziekten, artritis (gewrichtsontstekingen), en mogelijk zelfs kanker. Tijdens de slaap komt het lichaam tot rust. De informatie die gedurende de dag is opgedaan, wordt door te slapen verwerkt. Daarnaast ontspannen de spieren zich en wordt de ademhaling rustiger. Het bewustzijn is verlaagd, doordat de meeste prikkels van buitenaf geblokkeerd worden. Tijdens de nachtrust blijven de hersenen en het lichaam actief om de lichaamsprocessen te regelen. Het kloppen van het hart en de ademhaling gaan immers gewoon door. Een gezonde nachtrust brengt het lichaam weer in herstel. De slaapbehoefte wordt bij mensen geregeld door de lichaamseigen stof melatonine.

Bioritme

Bij inslaap of doorslaapproblemen kan er sprake zijn van een verstoord bioritme. Dit wordt ook wel het circadiane ritme genoemd, dat aangestuurd wordt vanuit de hypothalamus. Dit is een belangrijk onderdeel van de hersenen, dat al vroeg in de menselijke evolutie is ontstaan. De hypothalamus maakt gebruik van invloeden van buitenaf, zoals daglicht, om verschillende processen in ons lichaam te regelen. Het is eigenlijk de grote centrale klok die allerlei verfijnde mechanismen in ons lichaam vertelt hoe laat het precies is en hoe ze moeten functioneren. In de natuur verandert er veel zodra de zon opkomt of weer ondergaat. Dit geldt ook voor ons lichaam. Net zoals in de natuur het nachtleven heel anders werkt dan dat van overdag, verschillen de nachtelijke processen in uw lichaam ook van hoe uw lichaam gedurende de dag werkt. Zo doet uw lichaam er alles aan om ervoor te zorgen dat u tijdens uw dagelijkse bezigheden optimaal functioneert en heeft het ’s nachts juist rust en ontspanning nodig. Onze biologische klok bestaat uit een speciale groep cellen genaamd SCN (Supra Chiasmatische Nuclei). Deze SCN bestaat uit een minuscuul stukje hersenweefsel van circa 20.000 zenuwcellen groot. Dit gebiedje is niet groter dan een kwart kubieke millimeter en bevindt zich in de hypothalamus, een gebied in de hersenen net boven het punt waar de zenuwen van de ogen elkaar kruisen. De ‘meesterklok’ regelt de coördinatie van alle ritmes in elke cel van ons lichaam. Als een dirigent van een orkest zorgt de meesterklok ervoor dat alle biologisch processen op elkaar zijn afgestemd. Met een onregelmatig leefpatroon loopt het regelmechanisme uit de pas. Een Multivitamine/mineralen preparaat die het verschil maakt in Dag en Nacht behoeften, is de natuurlijke hulp om uw biologische klok weer op scherp te zetten. De Multi Dag zorgt ervoor dat u overdag alert en energiek bent, terwijl de Multi Nacht u helpt om ’s nachts goed uit te rusten en het lichaam weer op te laden.

Slaapcyclus

De slaapcyclus is in 5 fases te verdelen. Elke nacht wordt de slaapcyclus 4 tot 5 keer doorlopen. Het onderscheidt tussen de fases in elke cyclus is op grond van de hersenactiviteit en de oogbeweging, ‘Eye Movement’ genoemd. In de eerste 4 fases is de oogbeweging langzaam, de zogeheten Non Rapid Eye Movement (NREM) fases. In de 5de en laatste fase is er sprake van een snelle oogbeweging, vandaar dat deze fase de REM-slaap (Rapid Eye Movement) wordt genoemd.

Fase 1 (NREM1)

Dit is de overgangsfase tussen waker zijn en slapen. De ogen worden zwaar en de oogbeweging vertraagt. Daarnaast neemt de hersenactiviteit langzaam af zodat iemand uiteindelijk in slaap valt. De meeste mensen met een normale slaap blijven ongeveer vijf minuten in deze fase.

Fase 2 (NREM2)

In deze fase is er sprake van een lichte slaap en is het begin van de echte slaap. Het lichaam ontspant zich nog meer. De slaper kan nog gewekt worden, maar minder gemakkelijk als in fase 1. Fase 2 duurt ongeveer 45 minuten.

Fase 3 (NREM3)

Dit is de overgangsfase van de lichte slaap naar de diepe slaap. De ademhaling en hartslag worden regelmatig en de spieren zijn geheel ontspannen. Deze fase duurt 3 tot 8 minuten.

Fase 4 (NREM4)

In de 4e fase van de NREM is er sprake van de echte diepe slaap. Het lichaam heeft een verlaagde ademhaling en hartritme. Er vindt fysiek herstel plaats tijdens deze fase die ongeveer 15 tot 18 minuten duurt.

Fase 5 (REM slaap)

In de REM slaap vindt het dromen plaats en wordt de opgedane informatie van de dag verwerkt. Er is sprake van snelle oogbewegingen en een hoge hersenactiviteit. Lichamelijk gebeurt er erg veel. Hierdoor kost deze fase energie. De REM slaap duurt ongeveer 18 tot 24 minuten. Na de REM slaap ontwaakt de slaper bewust of onbewust en begint de slaapcyclus opnieuw.

Oorzaken slaapproblemen

Hormonen

Elke verschuiving in het evenwicht tussen de geslachtshormonen (testosteron, oestrogeen en progesteron) kan bij vrouwen de nachtrust verstoren. Zo zijn opvliegers – die vrouwen in de overgang vaak het leven zuur maken – nauw met slapeloosheid verbonden. Zo blijkt 80% van de vrouwen die last hebben van opvliegers ook een chronische slapeloosheid te hebben.

Medicijnen

De onderstaande medicijnen zijn verkrijgbaar met of zonder recept, en kunnen slapeloosheid veroorzaken:

  • Corticosteroïden – afweerremmers,
  • Monoamineoxidaseremmers – MAO-remmers; tegen depressie,
  • Selectieve serotonineheropnameremmers – SSRI’s; tegen depressie,
  • Decongestiva – tegen zwelling, bijvoorbeeld neusdruppels,
  • Slaapmiddelen – veroorzaken slapeloosheid door het rebound-effect,
  • Calciumkanaalblokkers – bijvoorbeeld bij pijn op de borst en hoge bloeddruk,
  • Bèta-2-agonisten – luchtwegverwijders, bijvoorbeeld bij astma,
  • Middelen voor chemotherapie – bij kanker,
  • Theofylline – bij longaandoeningen zoals astma.

Koffie en roken

Het kost het lichaam drie tot zeven uur om de helft van de cafeïne uit een kop koffie af te breken. Wanneer de hele dag door koffie wordt gedronken is daar nog meer tijd voor nodig. Nicotine uit sigaretten is een andere oorzaak van slapeloze nachten. Als u probeert te stoppen met roken, kunnen ook nicotinevervangers en de ontwenningsverschijnselen u wakker houden.

Alcohol

We denken vaak dat je van alcohol slaperig wordt, maar alcohol heeft ook een stimulerend effect omdat het de afgifte van dopamine verhoogt. En net als bij roken, kan stoppen met drinken ook slapeloosheid veroorzaken.

Magnesiumtekort

De magnesiumwaardes in ons lichaam beïnvloeden onze slaap-waakcyclus, en omgekeerd. Hoe slechter u slaapt, hoe lager het magnesiumgehalte in uw cellen is. Verder blijkt uit onderzoek dat mensen die ’s nachts vaak wakker worden omdat ze met hun armen of benen bewegen, bijvoorbeeld door “restless legs syndrom”. Deze mensen worden geholpen door magnesium in combinatie met B12 en folaat (actieve vorm van foliumzuur) te slikken.

Andere oorzaken

Slaapapneu, een te laag bloedsuikergehalte, plotseling naar de wc moeten, voedselintoleranties, slaapwandelen of nachtmerries kunnen ook oorzaken zijn van slaaptekort. Acupunctuur, ontspanning of biofeedback kan helpen.

 

Gevolgen van slaapproblemen

Een chronisch slaaptekort heeft grote gevolgen voor de gezondheid en algemeen welbevinden. Verschillende stoornissen kunnen direct het gevolg zijn van een slaapprobleem, zoals:

Psychiologische en emotionele stoornissen

Wetenschappers leggen het verband tussen een verstoorde slaap en stemming, en allerlei psychische stoornissen zoals depressie, schizofrenie en bipolaire stoornis (manisch-depressiviteit). Dezelfde chemische processen in het zenuwstelsel die de slaap-waakcyclus aansturen, spelen ook een rol bij talloze psychiatrische stoornissen. Het is dus geen verrassing dat diverse psychiatrische stoornissen gepaard gaan met duidelijke slaapklachten. Wetenschappers zijn speciaal geïnteresseerd in de rapid eye movement-slaap (remslaap) en slow wave-slaap (diepe slaap). Want die twee zouden wel eens belangrijk kunnen zijn voor het geheugen, het verstandelijk functioneren en de emoties − vooral in samenhang met herinneringen. Bij slaapgebrek kunnen mensen van het ene op het andere moment enorme emotionele pieken en dalen beleven.

Fibromyalgie

Bij fibromyalgie speelt slaapproblemen een zeer belangrijke rol. Door het niet goed komen in de laatste fase van de slaap, de REM slaap, waarbij het HGH hormoon wordt geproduceerd en herstelprocessen in gang worden gezet krijgen mensen met fibromyalgie de bekende spierpijnen. Voor deze mensen is het oplossen van het slaapprobleem dan ook een eerste vereiste in de behandeling. Het streven naar een gezonde bioritme met een goede nachtrust is essentieel. In een dubbelblind placebogecontroleerd klinisch onderzoek met vijftig patiënten met dit chronische pijnsyndroom leidde drie maal daags 100 mg 5-HTP (hierover verderop meer) tot een significante verbetering van alle symptomen die in de studie waren opgenomen, waaronder pijn, gevoelige punten, ochtendstijfheid, slaapstoornis, angst en vermoeidheid. Andere langduriger onderzoeken leverden soortgelijke resultaten op.

Verhoogd risico tot overlijden

Mensen met chronische slapeloosheid lopen een groter risico te overlijden, zo blijkt uit een nieuw, alarmerend onderzoek in Amerika. Het gaat om een lange termijn onderzoek, Het bleek dat lijders aan chronische slapeloosheid een verdrievoudigd risico liepen te overlijden aan welke oorzaak dan ook, vergeleken met mensen zonder die slaapstoornis.

Gerelateerde problemen/aandoeningen

Onrust

Ook het gehalte van GABA, een andere neurotransmitter, kan bij mensen dalen. Dit kan te maken hebben met een probleem in de darmen. Voldoende GABA kan er voor zorgen dat men zich meer kan ontspannen. Wanneer men onrustige gedachten heeft en hierdoor niet goed kan inslapen kan het innemen van GABA helpen om te kalmeren. Tevens bevordert GABA de nachtrust door het dieper doorslapen.

Angststoornissen

Angst lijken net als veel andere aandoeningen te verslechteren door vitaminetekorten. In een Brits onderzoek onder tachtig mannen bleek dat een dagelijkse tablet multivitaminen/mineralen (met calcium, magnesium en zink) effectiever was tegen angst en stress dan een placebo. Een combinatie van een Multi voor de dag en een Multi voor de Nacht in combinatie met 5-HTP (hierover later meer) is een goede remedie bij slaapproblemen en angst.

Depressie

Bij mensen die lijden aan depressiviteit worden vaak ssri (selectieve serotonine-heropnameremmer) zoals fluvoxamine voorgeschreven. Uit onderzoeken blijkt dat het gebruik van 5-HTP (drie maal daags 100 mg) vergelijkbare en betere resultaten geeft. S-Adenosyl Methionine (SAMe) is een andere voedingsstof en behoort inmiddels tot de best onderbouwde nutriënten die in de complementaire praktijk wordt ingezet. Het is essentieel in tenminste 35 biochemische processen, waaronder de processen die betrokken zijn bij de structuur van celmembranen, bij de aanmaak van neurotransmitters en andere stoffen die invloed hebben op emoties. Eén van de best onderbouwde toepassingen van SAMe is depressie. Wanneer patiënten met een depressie SAMe gaan nemen, blijkt er een duidelijk significant verband te zijn tussen de SAMe spiegels in het plasma en de mate van klinische vooruitgang. Ook stijgt bij hen de hoeveelheid serotonine en dopamine, evenals de binding van deze neurotransmitters aan hun receptoren. SAMe kan de bloedhersenbarrere passeren. In de hersenen beïnvloedt SAMe, via het methyleringsproces, de productie en effectiviteit van stemmingsbepalende neurotransmitters als noradrenaline, dopamine, serotonine en methionine. Ook andere stoffen die belangrijk zijn voor de stofwisseling van hersen- en zenuwcellen, worden positief beïnvloed.

Conventionele slaapmiddelen

Slaapmiddelen die normaliter worden voorgeschreven werken verslavend en hebben nogal wat bijwerkingen. Ook kunnen de slaapproblemen na het stoppen met de medicijnen in versterkte vorm terugkeren (rebound-effect) en kan het leiden tot depressie en het niet goed functioneren overdag. Zelfs een kortwerkend slaapmiddel als zolpidem, dat gezien wordt als de veiligste farmaceutische optie, kan aanzienlijke bijwerkingen hebben zoals geheugenverlies en dwangmatige (‘compulsieve’) repetitieve gedragingen, delier, nachtmerries en hallucinaties, anafylaxie (ernstige allergische reactie) en angio-oedeem (ernstige zwelling in het gezicht).

Benzodiazepines zoals diazepam, chloordiazepoxide, lorazepam en temazepam hebben een verwoestend effect op het functioneren overdag en er bestaat een vijf keer zo veel kans op cognitieve problemen en drie keer zo veel kans op bewegingsproblemen. Zopiclon en zolpidem blijken niet beter te werken dan een placebo zeggen onderzoekers.

Het is niet verbazend dat steeds meer mensen met slapeloosheid hun heil zoeken bij de alternatieve geneeswijzen op zoek naar een oplossing voor hun slapeloosheid. Enig speurwerk naar de oorzaak biedt vaak al een verbetering. Leefstijlveranderingen en voedingssupplementen zijn goede mogelijkheden om slaapproblemen op te lossen.

Leefstijlaanpassingen

Een aantal leefstijlaanpassingen is zeer de moeite waard om te komen tot een gezonde nachtrust.

  • Zorg dat de slaapkamer de juiste temperatuur heeft. Niet te koud en ook zeker niet te warm. Volgens verschillende bronnen ligt de ideale temperatuur tussen de 16 en 18 graden Celsius.
  • Het gebruik van cafeïne, tabak of alcohol kan het slaappatroon beïnvloeden. Vooral als deze ’s avonds gebruikt worden. Probeer dit te beperken.
  • Zorg voor regelmaat in uw slaapritme. Probeer zoveel mogelijk op een zelfde tijdstip op te staan en naar bed te gaan.
  • Beweging is goed voor het lichaam. Door regelmatig te sporten wordt inslapen en doorslapen bevorderd, maar doe dit niet kort voor het slapen gaan, dit kan een duidelijke negatieve invloed hebben. Ditzelfde geldt overigens voor geestelijke inspanning.
  • Zorg dat het voldoende donker is in de slaapkamer. Zodra de hoeveelheid licht afneemt krijgen de hersenen het signaal om met de slaapcyclus te beginnen.
  • Zet uw mobiele telefoon uit .Schakel ’s avonds uw mobieltje uit en zet ook uw wifi uit.
  • Onderzoek mogelijke voedselallergieën.
  • Reguleer uw stressniveau. Probeer daarom ontspanningstechnieken zoals meditatie, massage en yoga.
  • Probeer ook te vermijden dat u midden in de nacht moet opstaan. Moet dat toch, minimaliseer dan uw blootstelling aan helder licht, door bijvoorbeeld een zwak rood lampje in de badkamer aan te brengen als nachtlicht.

Kruiden

Van alle onderstaande kruiden is de werkzaamheid met wetenschappelijk onderzoek bewezen.

Valeriaan

Tweeduizend jaar geleden gebruikten de oude Grieken valeriaan al als een effectief middel tegen slapeloosheid, en dat doen we nu nog steeds. Valeriaan is een veilig te gebruiken kruid maar toch is uit laboratoriumonderzoek gebleken dat de actieve bestanddelen, de valepotriaten, een schadelijk effect kunnen hebben op het DNA. Deze monoterpenen zitten meestal echter niet in commerciële preparaten.

Hop

Hop kan apart gebruikt worden, maar wordt meestal samen met valeriaan toegepast. Een combinatie van deze twee kruiden bleek een betere totale slaaptijd, slaapkwaliteit en diepe slaap te geven dan een placebo.

Citroenmelisse

Dit kruid wordt eveneens in combinatie met valeriaan gebruikt. Het bleek de slaapkwaliteit bij gezonde vrijwilligers te verbeteren. Maar er is aanvullend onderzoek nodig met proefpersonen die aan slapeloosheid lijden.

Passiebloem

Passiebloem kan de slaapkwaliteit verbeteren, zowel de totale slaaptijd als de slaapkwaliteit van de diepe slaap volgens objectieve en subjectieve maatstaven.

Voedingssupplementen

Melatonine

Melatonine is een natuurlijk hormoon dat onze biologische klok aanstuurt. Het wordt door de hersenen afgegeven aan de bloedbaan zodra het donker wordt. Inname van melatonine heeft een gunstige invloed op de slaapfunctie. Dit geldt ook wanneer de biologische klok ondersteuning kan gebruiken door het reizen tussen verschillende tijdzones, de zogeheten ‘jet lag’. Het is vooral getest onder ouderen omdat bekend is dat het melatoninegehalte daalt met de leeftijd.

5-Hydroxytryptofaan (5-HTP)

5-Hydroxytryptofaan (5-HTP) is een stofwisselingsproduct van L-tryptofaan. Het verbetert de slaapkwaliteit door het serotoninegehalte te verhogen en de remslaap te verlengen, zo blijkt uit verkennende onderzoeken. Serotonine is de neurotransmitter die ook wel het ‘gelukshormoon’ wordt genoemd en een cruciale rol lijkt te spelen in de regulatie van slaap, stemming, pijnzin, ontstekingsprocessen en andere lichaamsfuncties. In één onderzoek kregen acht gezonde proefpersonen om 21.15 uur 200 mg 5-HTP en om 23.15 uur nog eens 400 mg, waarna hun remslaap gemiddeld twintig minuten langer duurde. Een teken dat de slaapkwaliteit verbeterd was. Deze stof vormt een veelbelovende behandelingsmogelijkheid voor slapeloosheid maar ook voor verschillende andere problemen zoals fibromyalgie, koolhydraatverslaving, angststoornissen en depressie.

Uit wetenschappelijk onderzoek valt op te maken dat 5-HTP heilzaam zou kunnen werken bij een aantal verschillende aandoeningen, met name die waarbij een tekort of onevenwichtig gehalte van serotonine een rol speelt. Voorbeelden zijn depressie, fibromyalgie en migraine. De werking is gebaseerd op een verhoging van het serotoninegehalte in het centrale zenuwstelsel, maar ook van andere neurotransmitters en stoffen aldaar, zoals melatonine, dopamine en noradrenaline. Door die werking heeft 5-HTP een duidelijk effect op de chemie in de hersenen en op aandoeningen waarbij serotonine betrokken is.

5-HTP blijkt hoofdpijnaanvallen te kunnen voorkomen bij verschillende vormen van chronische hoofdpijn, zoals migraine, spanningshoofdpijn en hoofdpijn bij kinderen.

5-HTP vermindert tevens de eetlust en is effectief bij het afvallen. Een laag serotoninegehalte kan bij diabetici tot een verlangen naar koolhydraten leiden, waardoor het moeilijk wordt zich aan een koolhydraatarm dieet te houden.

Het supplement 5-HTP verhoogt het serotonine gehalte. Hoewel er geen meldingen zijn gedaan dat 5-HTP een interactie heeft met medicijnen, is de mogelijkheid wel aanwezig, vooral met de conventionele serotonine-verhogende medicijnen (SSRI’s) en MAO-remmers. Raadpleeg uw arts hiervoor.

In het lichaam wordt de tryptofaan uit ons voedsel door metabolisme veranderd in 5-HTP, dat vervolgens in serotonine (ook wel bekend als 5-HT) wordt omgezet. In tegenstelling tot L-tryptofaan, dat door gisting ontstaat, wordt supplementair 5-HTP afgeleid van de peulen van Griffonia simplicifolia, een West-Afrikaanse boon. Het wordt al jarenlang met succes gebruikt zonder dat er melding wordt gemaakt van nadelige effecten. Lichte bijwerkingen zoals winderigheid of misselijkheid kunnen ontstaan, in dat geval kan men de dosering verlagen.

Zink

Ouderen slapen beter als ze naast magnesium ook zink en melatonine slikken, blijkt uit onderzoek. Vrouwen met een hoog zinkgehalte slapen langer dan vrouwen die dat niet hebben.

Vitamine B

Slechte slapers met een verstoord slaap-waakritme slapen vaak beter als ze vitamine B12 slikken. Als u vitamine B3 (niacinamide) gebruikt, eventueel samen met magnesium en vitamine B6, kan ook dat uw nachtrust verbeteren. Niacinamide blijkt slaapopwekkende effecten te hebben.

Ortho Health Foundation  4 augustus 2016

Vrouwenklachten en oplossingen

Algemeen, , , ,

Tijdens de menstruele cyclus en tijdens de overgang kunnen zich klachten voordoen die uiteraard vrouw gerelateerd zijn. Er zijn echter ook ziektebeelden of klachten die vaker voorkomen bij vrouwen dan bij mannen. In dit bulletin worden 5 onderwerpen beschreven die vrouw gerelateerd zijn.

Bij de overgang verandert er veel: kinderen hebben minder zorg nodig, ouders wat meer, in het werkzame leven komen pensioenvragen aan de orde, het lijf verandert, zaken kosten wat meer energie dan voorheen, slapen gaat minder goed en zo is er een scala van veranderingen die er voor kunnen zorgen dat de psyche het zwaar te verduren heeft. Door het verminderen van het oestrogeen kunnen lichamelijke klachten ontstaan. Wanneer migraine hormonaal gerelateerd is kan met eenvoudige en voordelige middelen veel bereikt worden net als bij PMS. In dit bulletin worden tips, lifestyle- en voedingsadviezen gegeven bij blaasontsteking en bij rusteloze benen.

De overgang

De overgang is niets meer en niets minder dan het stoppen van de eicel activiteit. De productie van vooral oestrogeen komt op een laag pitje te staan. Dat kan op de natuurlijke manier, maar ook vanwege een operatie of een medische behandeling. Volgens de statistieken stopt de Nederlandse vrouw op haar 51ste jaar met menstrueren. Hiermee wordt eigenlijk de Menopauze bedoeld: de laatste menstruatie. De Overgang is het hele proces en kan al 5 tot 7 jaar voor de Menopauze beginnen.

Verschijnselen

Het bekendste verschijnsel is de opvlieger. Plotseling een warmte- opwelling en/of een zweet- aanval krijgen. Dat daarnaast ook klachten van droge ogen, -neus, -mond en -vagina tot overgangsklachten gerekend kunnen worden is niet algemeen bekend. In het verlengde hiervan kunnen we ook de spier- en gewrichtsklachten noemen. Immers ook in de gewrichten liggen ‘slijmvliezen’. Dit zijn beschermlagen die onder invloed van de daling van oestrogeen dunner worden: er kan irritatie ontstaan. Een slijmbeurs- of peesschedeontsteking komt regelmatig voor. Ook kan het reden zijn, dat het libido minder wordt: het vrijen kan pijnlijk worden door vaginale droogte. Door het tekort aan oestrogeen kunnen stemmingswisselingen ontstaan en verandert de spierspanning. Vanwege de veranderde stofwisseling worden mineralen anders en vaak minder goed verwerkt. De spieren voelen stijf en pijnlijk bij het opstaan.

Stofwisseling

De stofwisseling verandert. Dat heeft effecten op het gehele lichaam. Voor onze gemoeds- toestand en het handhaven van een gezond gewicht zijn we onder anderen afhankelijk van een goed functionerende stofwisseling. De behoefte aan specifieke vitamines en mineralen wordt groter. En welke? Dat is voor elke vrouw anders: afhankelijk van de klachten is het goed om specifieke aanvulling te geven. Vrijwel altijd krijgt de vrouw in de overgang er een paar kilo bij.

Natuurlijke aanpak

Met een natuurlijke aanpak zijn overgangsklachten over het algemeen zeer goed te behandelen. Met een gezonde leefstijl, bewegen in de buitenlucht, orthomoleculaire voedingssupplementen en plantaardige middelen zijn uitstekende resultaten te behalen. Regelmatig bewegen is enorm belangrijk. Spieren en gewrichten blijven soepel en het geeft tevens ontspanning. Bij stress kunnen Yoga, Tai Chi of meditatie oefeningen soms uitkomst bieden. Het is onvoorstelbaar wat men kan bereiken door alleen al het voedings- en bewegingspatroon aan te passen.

Orthomoleculaire voedingssuppletie

Taurine is een aminozuur. Taurine vervult in het lichaam een belangrijke functie als neurotransmitter in de hersenen, antioxidant en ontgifter. Taurine helpt de niveaus van calcium, natrium, kalium en magnesium in de cellen te handhaven. Taurine kan een regelmatige hartslag helpen behouden door de concentratie van calcium ionen te helpen reguleren.

Magnesium is een mineraal en belangrijk in veel enzymsystemen, met name die betrokken zijn bij de energieproductie. Het is essentieel voor een goede hartslag en de prikkeloverdracht in zenuwen. Het is tevens een bestanddeel van botten en tanden. Magnesium tauraat (magnesium gebonden aan taurine) helpt bij krampen.

Rode Klaver en Hop zijn kruiden die wij adviseren bij opvliegers en nachtzweten. Ze hebben een soort oestrogene werking (fyto-oestrogenen). Ze vangen als het ware het tekort aan oestrogenen (vrouwelijke hormonen) in het lichaam op. De isoflavonen uit Rode Klaver en Hop zijn voor ons de beste bronnen. Ze komen namelijk uit onze eigen biotoop. In tegenstelling tot de soja dat ook een fyto-oestrogeen is maar minder effectief is bij de Europeaan. Overgangsverschijnselen zoals overmatig transpireren, opvliegers en slaapstoornissen worden hiermee effectief bestreden. Bovendien bezit Hop de eigenschap prikkelbare gevoelens en onrust tegen te gaan.

Angelica sinensis ook bekend als Dong Quai stimuleert de doorbloeding van alle vrouwelijke organen en heeft een hormoonregulerende werking. Dit kruid is een ‘typisch vrouwenkruid’ dat al eeuwenlang door miljoenen vrouwen wordt gebruikt voor tal van vrouwenkwalen. Het verlicht de symptomen van de overgangsklachten en gaat opvliegers tegen.

OPC (oligmere proanthocyandinen), uit druivenpit extract heeft krachtige anti-oxidatieve eigenschappen en bestrijdt vrije radicalen. De chemische structuur van OPC’s is verschillend van andere anti-oxidanten omdat deze is ingebouwd in celmembranen. Vetten en vooral cholesterol zijn gevoelig voor schade door vrije radicalen. Als vetten en cholesterol worden beschadigd door oxidatie, vormen zij giftige substanties die schade aanrichten aan cellen en ziekte aan hart en bloedvaten in gang zetten. OPC gaat de vorming van lipide peroxides tegen. In Frankrijk staan extracten van druivenpitten geregistreerd als medicijn. Deze eigenschappen zijn bij veel natuurgeneeskundige therapeuten misschien wel bekend maar wat minder bekend is, is het feit dat OPC de eigenschap heeft andere stoffen zoals vitamine C en bepaalde kruiden zoals bovengenoemde enorm te versterken zodat men minder hiervan nodig heeft.

Extra risicofactoren bij de overgang

Er zijn twee extra risicofactoren bij vrouwen in de overgang t.w. botontkalking en hart- en vaatziekten

Botontkalking

Tijdens de menopauze vermindert de productie van de oestrogenen. Hierdoor neemt de kans op botontkalking enorm toe. Veel mensen slikken tijdens de overgang extra calcium om botontkalking te voorkomen. Calcium en organisch silicium zijn van belang voor gezonde botten en het voorkomen van osteoporose. Calcium zit in zeegroente, koolsoorten, zalm, bladgroenten, sojabonen, bonen, zuivel en noten. Vooral sesamzaad is zeer rijk aan calcium en zit in ‘tahin’(pasta van sesamzaad en kikkererwten). Organisch silicium kan men het beste innemen als voedingssupplement in een drinkbare oplossing. Een voedingssupplement met de combinatie van calcium (uit de rode alg) magnesium, vitamine K2 en hoge dosering vitamine D3 is aan te raden om osteoporose te voorkomen.

Hart- en vaatziekten

Na de menopauze neemt de kans op hart- en vaatziekten toe. De bloeddruk kan stijgen en door overgewicht kan de zin in bewegen gaan verminderen. Het homocysteïnegehalte kan stijgen doordat de methylering niet meer goed verloopt. Een hoog homocysteïnegehalte verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. De oplossing voor een te hoog homocysteïnegehalte is extra vitamine B12, B6 en foliumzuur.

Pre menstrueel syndroom

Het premenstrueel syndroom (PMS) is een groep klachten of symptomen die vlak voor de menstruatie kan optreden. De belangrijkste PMS klachten zijn huilbuien (zonder depressieve gevoelens), hartkloppingen, duizeligheid, opgezwollen borsten of buik, hoofdpijn, strakke huid, constipatie, vermoeidheid en soms buikpijn en krampen. Vrouwen kunnen ook op psychisch vlak last hebben van angst- en/of depressieve gevoelens, nervositeit, prikkelbaarheid of een kort lontje. Zo’n 4% van de vrouwen tussen de 16 en 40 jaar heeft regelmatig last van P.M.S. Het syndroom hoeft niet gedurende de gehele vruchtbare periode te bestaan: het is ook mogelijk dat het ontstaat na het dertigste levensjaar of na het krijgen van kinderen. Er wordt veronderstelt dat de oorzaak van PMS te maken kan hebben met de progesteronspiegel in de tweede week na de menstruatie. Een tekort aan B6 en magnesium geeft aanleiding voor PMS klachten. Onlangs werd de neurotransmitter serotonine, één van de stoffen die signalen overbrengen tussen bepaalde hersencellen, aan het lijstje toegevoegd.

Migraine

Migraine wordt gekenmerkt door terugkerende aanvallen van hoofdpijn, vaak samen met misselijkheid, braken en licht-sensaties (aura). Het symptoom van migraine is een eenzijdige, pulserende pijn, die verergerd wordt door lichamelijke inspanning. Hierdoor zijn patiënten vaak geheel uitgeschakeld. Ook komt het voor dat patiënten overgevoelig zijn voor licht en geluid. Migraine wordt dikwijls uitgelokt door veranderingen in de hormoonspiegel, vermoeidheid, spanning, verandering van weer en soms drugsmisbruik. Patiënten voelen een aanval vaak aankomen. Dit gaat soms gepaard met visuele of andere effecten. Voedselintoleranties kunnen een oorzakelijk verband hebben met migraine. De reguliere behandeling bestaat uit geneesmiddelen zoals triptanen. Behandelprincipes uit de orthomoleculaire geneeswijze: verminder homocysteïne gehalte in het bloed, verminder de spierspanning die meestal aanwezig is, herstel het hormonale evenwicht en vermijdt voedingsstoffen die migraine uitlokken zoals: cacao, aspartaam, alcohol en cafeïne of voedingsstoffen waarvoor men overgevoelig voor is. Een migraine aanval kan ook uitgelokt worden door bepaalde additieven in voeding. Beruchte boosdoeners zijn mononatriumglutamaat (ve-tsin), een smaakversterker die veel wordt toegepast in de voedingsindustrie, sulfiet (in wijn), nitraat (spinazie, kool en bieten) en aspartaam (een kunstmatige zoetstof). Migraine die hormonaal gerelateerd is en zich steeds op dezelfde manier in de menstruatiecyclus manifesteert is goed te behandelen met onderstaand suppletieadvies.

Rusteloze benen syndroom

Kenmerkend voor het rusteloze-benensyndroom, ook wel aangeduid als RLS (‘restless legs syndrome’), is een vervelend gevoel in de benen dat men het liefst zo gauw mogelijk wilt laten verdwijnen. Het is een aandoening van het centrale zenuwstelsel, dat gekenmerkt wordt door een onbedwingbare drang om je benen te bewegen, meestal als gevolg van onprettige gewaarwordingen in je benen, zoals een brandend gevoel, tintelingen, stuiptrekkingen en zelfs pijn. Deze bewegingsdrang duikt meestal op het verkeerde moment op, wanneer je probeert te ontspannen of te slapen. Het gevolg is dat de meeste mensen met RLS moeite hebben om in slaap te komen en in slaap te blijven. Uitputting is dan het gevolg, wat een negatief effect heeft op persoonlijke relaties, werk, het geheugen, de concentratie en vele andere aspecten van het dagelijks leven. Dit gevoel van rusteloze benen, in medisch jargon dysesthesie (verminderde gevoeligheid of overgevoeligheid voor bepaalde huidprikkels), wordt omschreven als een rillerig, trekkerig, tintelend, branderig gevoel alsof het in de benen krioelt van de kleine beestjes. De ernst van deze gewaarwordingen varieert van een beetje ongemakkelijk tot irritant en ronduit gekmakend. Het merkwaardigste aan het hele gebeuren is dat de symptomen ontstaan als iemand zich probeert te ontspannen. Traditionele medicaties die bij RLS worden voorgeschreven zijn dopaminergica, benzodiazepinen, opioïden en krampbestrijdende middelen, hoewel die hooguit soms een redelijke mate van effect hebben en slechts zolang ze worden ingenomen. Desondanks biedt de alternatieve geneeskunde een aantal bewezen mogelijkheden om dit raadselachtige syndroom met succes te behandelen.

Oorzaken

De exacte oorzaak van rusteloze benen is niet bekend, maar onderzoekers geloven dat het te maken heeft met een afwijking in het centraal zenuwstelsel. RLS veroorzaakt prikkelbaarheid in een bepaalde regio van de hersenen (subcorticaal gebied) door een verstoring in de werking van de neurotransmitter dopamine. Dopamine is een stof die signalen doorgeeft van de ene zenuwcel naar de andere en naar de spieren en die belangrijk is bij het reguleren van beweging. RLS wordt gelinkt aan diabetes en roken. Het komt vaker voor bij vrouwen en ouderen dan bij jongeren en er is een duidelijke familiale factor aanwezig. Rusteloze benen syndroom staat in relatie met:

  • ijzertekort
  • lage dopamine waarden
  • letsels van het ruggenmerg of de perifere zenuwen
  • zwangerschapsgerelateerde tekorten aan ijzer, foliumzuur en magnesium
  • glutenintolerantie, het rusteloze benen syndroom komt bijna acht keer meer voor bij patiënten met glutenintolerantie
  • multiple sclerose, diabetes, spastisch darm syndroom, verstoorde darmflora
  • nierziekten, vooral in het eindstadium
  • medicatie: tricyclische antidepressiva, SSRI’s (selectieve serotonine heropname remmers, antidepressiva), lithium en cafeïne

 

Rusteloze benen syndroom wordt ingedeeld in primaire en secundaire vormen. De primaire vorm begint op jongere leeftijd en wordt geassocieerd met genetische defecten. De secundaire vorm wordt vooral gelinkt aan ijzertekort, zwangerschap, tekort aan folaat, bloedarmoede, nierziekten en hersenstoornissen. Er is ook een verband met een verhoogde pijngewaarwording, wat waarschijnlijk gekoppeld is aan de activiteit van dopamine.

Reguliere behandeling

In de reguliere geneeskunde wordt het rusteloze benen syndroom behandeld met stoffen die dopamine verhogen. Levodopa (L-dopa, een voorloper van dopamine), slaapmiddelen, kalmeermiddelen en middelen tegen stuiptrekkingen en epilepsieaanvallen de zogenaamde anticonvulsiva.

Orthomoleculaire voeding

Omdat rusteloze benen met nutriëntentekorten geassocieerd worden, hebben wetenschappers het effect van supplementen bij RLS onderzocht. De resultaten zijn veelbelovend.

IJzer en dopamine

Een enzym dat betrokken is bij de aanmaak van dopamine (tyrosine hydroxylase) heeft voor zijn werking ijzer nodig. In dierstudies veroorzaakt een ijzertekort een verstoring van de werking van dopamine. Er wordt aangenomen dat RLS patiënten onvoldoende ijzer opnemen in de hersenen. De ijzertekorten doen zich vooral voor in de hersenregio’s die betrokken zijn bij de controle van de lichaamsbeweging. Uit autopsies blijkt dat RLS patiënten vooral een ijzertekort hebben in de substantia nigra (zwarte kern in het middendeel van de hersenen). Verder wordt er ook een verband gevonden tussen rusteloze benen en aandoeningen die gepaard gaan met een gebrek aan ijzer, zoals bloedarmoede, wat de link met een tekort aan vitamine B12 en folaat de actieve vorm van foliumzuur versterkt. Niet alleen ijzer in het bloed is laag bij RLS patiënten, ook hun ijzerreserve (ferritine) is vaak abnormaal laag. Bij hogere ferritinewaarden (>50µg/l) ziet men minder symptomen. Een tekort aan ferritine kan ontstaan door een lage ijzerinname, een slechte opname van ijzer of overmatig bloedverlies.

Folaat (actieve vorm van foliumzuur)

Foliumzuur is betrokken bij de aanmaak van nieuwe cellen (DNA en RNA) en bij de bescherming tegen DNA-schade. Foliumzuur is ook nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en een tekort aan foliumzuur leidt tot bloedarmoede. Rusteloze benen worden gelinkt aan foliumzuurtekort, vooral tijdens de zwangerschap en bij de genetische variant. Als een gebrek aan foliumzuur aan de basis ligt van RLS, kan dagelijkse suppletie met 600 tot 1200 mcg foliumzuur aanzienlijke verbetering geven. Mensen met rusteloze benen missen vaak een bepaald enzym dat foliumzuur omzet in zijn actieve vorm. Zij moeten dan de actieve vorm van foliumzuur, methyltetrahydrofolaat, nemen. Wanneer men folaat neemt, kan men het beste doen in combinatie met vitamine B12 en B6.

Vitamine B12

Aangezien vitamine B12 essentieel is voor de gezondheid van het zenuwstelsel, voor het immuunsysteem, en voor de vorming van DNA, zijn er zeer uiteenlopende klachten bij een tekort aan B12. Ook bij onrustige benen is suppletie met b12 een must, meestal wordt dit gegeven in combinatie met folaat.

Magnesium

Magnesiumsuppletie verlicht eveneens de symptomen van RLS. Vooral bij patiënten die er ’s avonds en ’s nachts last van hebben, kan magnesium, vlak voor het slapengaan, helpen. De dosering van magnesium is sterk afhankelijk van de zogenaamde biologische beschikbaarheid van de magnesium. Deze is afhankelijk van de stof waaraan de magnesium gekoppeld wordt. Bij het lichaamseigen aminozuur L-taurine ontstaat magnesiumtauraat. Deze vorm is zeer goed opneembaar en te prevereren boven alle ander magnesiumvormen. Een dosering van 2 capsules van magnesiumtauraat (60 mg magnesium) is dan al voldoende.

Advies Rusteloze Benen Syndroom

  • Niet roken, matig met alcohol en cafeïne.
  • Geraffineerde koolhydraten en suikers schrappen.

 

Blaas- en urinewegontsteking

Een blaasontsteking (cystitis) is een ontsteking van het slijmvlies van de blaas en urinebuis die meestal een bacteriële oorzaak heeft. Vaak gaat het om de E.coli-bacterie, die normaal gesproken in de darmen voorkomt. Wanneer de bacterie via de plasbuis de blaas binnenkomt, hecht deze zich aan de blaaswand waardoor deze gaat ontsteken. Aangezien vrouwen een kortere plasbuis hebben dan mannen en de bacterie dus makkelijker de blaaswand kan bereiken, komt een blaasontsteking vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Tijdens het vrijen kunnen bacteriën in de plasbuis van de vrouw komen. Er zijn nog een aantal andere oorzaken zoals irritatie door een blaassteen, slechte hygiëne, voedingsstoffen die irritatie opwekken, onvoldoende vocht, zwangerschap, chemische stoffen, medicijnen of menopauze. Blaasontsteking kan ook veroorzaakt worden door diverse andere bacteriën en parasieten of door vaginale deodorant. In het laboratorium kan precies worden vastgesteld wat de ontsteking heeft veroorzaakt. De symptomen van een blaasontsteking zijn:

Vaak aandrang om te plassen, maar per keer komen er maar kleine beetjes.

  • Branderig gevoel bij het plassen.
  • Buikpijn.
  • Troebele urine met een onaangename geur.
  • Bloed bij de urine.

 

De aandoening kan plotseling opkomen en beginnen met pijn in de onderrug en kan leiden tot nierinfectie. De urine ziet er vaak wat melkachtig uit en kan vies ruiken doordat er pus en bacteriën in zitten. Een blaasontsteking is dus een vervelende en pijnlijke kwaal en kan voortdurend terugkomen.

Antibiotica

Chronische blaasontsteking is met antibiotica nauwelijks meer te behandelen. Antibiotica kan ernstige spijsverteringsproblemen geven vanwege de vernietiging van de goede darmflora bacteriën. Hierdoor kan diarree ontstaan. Bij herhaaldelijk gebruik van antibiotica kan een resistentie ontstaan voor de veroorzakende bacteriën, meestal de E.coli. Dit neemt zorgwekkend toe. Het vinden van werkzame, andere behandelingen is daardoor noodzaak geworden. Middelen om de darmflora en de weerstand te verbeteren zijn aangewezen. Blaas- en urinewegontsteking is vaak uitstekend te behandelen met natuurlijke middelen.

Natuurgeneeskundige aanpak

Om een blaasontsteking te voorkomen is het van belang een goede hygiëne te hanteren, zodat de E.coli-bacterie niet de kans krijgt de plasbuis in te gaan. Ook is het aan te raden om elke dag minstens 2 liter water te drinken zodat het urinesysteem goed gespoeld wordt. Bacteriën krijgen dan minder kans zich te hechten aan de blaaswand. Blaasontstekingen zijn ook te voorkomen door het gebruik van de juiste voedingssupplementen.

Cranberry

Goede kans dat u wel eens gehoord heeft van cranberry(vlierbes)-supplementen. De cranberry bevat veel anti-oxidanten en de organische zuren in cranberrysap helpen de zuurgraad van de urine te laten dalen. Het vermindert de kans op urineweginfecties. Er is echter een middel dat 50 keer sterker is dan cranberry en dat is D-Mannose.

D- Mannose 50 x sterker

D-Mannose werkt als zeer krachtig natuurlijk middel tegen blaas- en urinewegontstekingen. Een relatief onbekend feit is dat er genezende suikers bestaan: glucosamine is inmiddels een bekend essentieel suiker en wordt vaak en effectief gebruikt tegen gewrichtsklachten. Een andere essentiële suiker is Mannose. D-Mannose hecht zich aan de E.coli-bacterie én zij wordt niet door het lichaam opgenomen in de stofwisseling. De wand van de mond, maag, darm, vagina en blaas bevat een slijmlaag. Slijmmoleculen vormen zowel slijm als slijmvlies-receptoren waaraan bacteriën zich hechten. Deze slijmmoleculen zijn geheel opgebouwd uit essentiële suikers. Ontstekingen van het slijmvlies van de blaas kunnen worden afgeremd door gebruik van essentiële suikers. Bijna 90% van de blaasontstekingen worden veroorzaakt door de bacterie E.coli. Als E.coli via de plasbuis de blaas bereikt, hechten de bacteriën door middel van kleine uitsteekseltjes (zgn. fimbriae) zich aan de moleculen van D-Mannose. Wanneer iemand met een blaasontsteking D-Mannose gaat gebruiken, komt die suiker in het bloed, waarna er bloed met veel D-mannose gefilterd wordt door de nieren. Daardoor komt er veel van die suiker in de urine, die vervolgens vanuit de blaas door de plasbuis naar buiten stroomt en alle E.coli wegwast die het tegenkomt. De D-Mannose spoelt dus als het ware door het urinesysteem terwijl het alle E.coli-bacteriën aan zich vasthecht en de goede bacteriën worden niet aangetast. Voor degenen onder u die wel eens te kampen krijgen met een blaasontsteking is het dus ten zeerste aan te raden om eens kennis te maken met D-Mannose. D-Mannose verbetert ook de microflora van de dikke darm.

Ortho Health Foundation 3 maart 2015

De overgang: cijfers en feiten

Algemeen

Nederland telt op dit moment 1,6 miljoen vrouwen in de overgang. Dat de overgang onder vrouwen én mannen nog steeds een taboe is, blijkt wel uit het feit er nog veel fabels de ronde doen en veel vrouwen het lastig vinden om erover te praten.

Afbeeldingsresultaat voor de overgang

Cijfers:

• De overgang begint vaak al in het 42ste levensjaar.

• De gemiddelde leeftijd waarop de menstruatie definitief stopt, is 52.

• In Nederland zijn op dit moment zo’n 1,6 miljoen vrouwen in de overgang.

• 80 procent van deze vrouwen ervaart klachten.

• Bij 30 procent van deze vrouwen is het dagelijkse leven ontwricht.

• 33 procent van het ziekteverzuim van vrouwen boven de 45 jaar is gerelateerd aan de overgang.

• 15 procent heeft tien jaar na de menopauze nog steeds klachten.

Feiten:

• De overgang begint eerder dan je denkt“We koppelen de overgang vaak nog aan vrouwen van boven de vijftig. We zien online van die grijze duiven die last hebben van opvliegers en die onregelmatig menstrueren. Veel vrouwen realiseren zich niet dat de overgang al start als je begin veertig bent. In deze leeftijd gaan je hormoonspiegels al schommelen. Niet elke vrouw merkt dit, maar het kan wel leiden tot klachten die je misschien niet direct aan de overgang koppelt.”

• Kwalen, klachten en blessures “Door de daling in de aanmaak van oestrogeen kan je al vanaf je veertigste kwaaltjes krijgen, zoals pees ontstekingen, pijn aan gewrichten en spieren, maar ook blessures en spijsverteringsproblematiek. Zo kan je zomaar een voedselallergie krijgen, terwijl je dit eerder niet had. Vaak worden deze klachten echter niet gerelateerd aan de overgang, ook niet door de huisarts.”• Een lontje dat iets korter wordt“Ook stemmingswisselingen, onverklaarbare angsten en depressieve gevoelens komen in de eerste fase van de overgang voor. Het spreekwoordelijke ‘korte lontje’ kan ineens de kop opsteken of gedachtes als ‘waar doe ik het eigenlijk allemaal voor’. Ook kan je opeens overvallen worden door een heftige emotie en huilend op je werk zitten. Als je weet dat dit met de overgang te maken kan hebben, kan je het bespreken met je leidinggevende.”

• Niets zo veranderlijk als ons figuur“Van veel vrouwen verandert hun figuur tijdens de overgang. Je taille wordt wat minder zichtbaar en je buik wat ronder. Deze extra kilo’s gaan er niet zo makkelijk meer vanaf. Als vrouw ben je er misschien niet blij mee, maar toch heeft het een doel. Tijdens de overgang neemt de productie van oestrogeen in je eierstokken af. Oestrogeen is erg belangrijk voor allerlei processen in je lichaam. Daarom zoekt je lichaam nieuwe manieren om oestrogeen aan te maken en op te slaan. Het lichaam kan onder andere oestrogeen aanmaken en opslaan in buikvet. Om het tekort op te vangen, maakt het lichaam dus meer van dit buikvet aan. Dit is de reden dat tijdens de overgang vrouwen vaak breder worden in dit gebied.”

 

Nieuws.nl 8 april 2017